06/02/23

Podtypy biologiczne zaawansowanego raka piersi

Materiał skonsultowany przez dr n. med. Bogumiłę Czartoryską-Arłukowicz
onkolog kliniczny
Białostockie Centrum Onkologii

Rak piersi to choroba niejednorodna o różnym: przebiegu, odpowiedzi na leczenie i rokowaniach.
W diagnostyce nowotworu piersi istotne jest określenie stadium zaawansowania nowotworu oraz określenie podtypu biologicznego nowotworu na podstawie oceny stanu receptorów hormonalnych, ekspresji receptora HER2 oraz odsetka komórek dzielących się, czyli tzw.Ki 67.

Wybór sposobu leczenia Twojej choroby zależy od dwóch kluczowych informacji:
1. Pierwsza to stopień zaawansowania nowotworu. Lekarz ustala go przy pomocy tzw. klasyfikacji TNM (z ang. tumor – guz, nodes – węzły chłonne, metastasis – przerzuty odległe), czyli poprzez określenie: wielkości pierwotnego guza w piersi (T), obecności przerzutów nowotworu w węzłach chłonnych (N) oraz ewentualnej obecności przerzutów nowotworu w innych narządach (np. w wątrobie, płucach, kościach i in.; M).
2. Druga to podtyp biologiczny.


Podtypy biologiczne zaawansowanego raka piersi

Aby określić podtyp biologiczny raka piersi należy za pomocą biopsji gruboigłowej pobrać od pacjentki komórki nowotworowe i przebadać podczas badania histopatologicznego. Podtyp biologiczny jest określany na podstawie oceny obecności receptorów steroidowych (estrogenowego i progesteronowego), stanu receptora ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu (HER2) i indeksu mitotycznego (ocenianego przy zastosowaniu przeciwciała Ki67) wraz ze stopniem złośliwości histologicznej „G”1. To bardzo ważna informacja, ponieważ w różnych podtypach stosuje się różne leczenie.

W pierwotnie zaawansowanym raku piersi biopsja jest wykonywana na początku ścieżki diagnostycznej.
W przypadku nawrotu często ponownie wykonuje się biopsję, z ponownym oznaczeniem receptorów.

Główne podtypy biologiczne raka piersi to:
• luminalny A
• luminalny B (HER2-ujemny),
• luminalny B (HER2-dodatni),
• HER2-dodatni (nieluminalny),
• potrójnie ujemny

Szczegółowa klasyfikacja podtypów biologicznych stosowana przez lekarzy znajduje się w tabeli poniżej:

Raki Luminalne określane są inaczej rakami hormonozależnymi. W tym podtypie wzrost guza jest stymulowany przez naturalne hormony płciowe, estrogeny i progesteron. Tego typu nowotwory mają nadmierną w porównaniu do prawidłowych komórek liczbę receptorów estrogenowych i progesteronowych, do których przyłączają się hormony i stymulują ich wzrost. Raki hormonozależne można leczyć za pomocą leków, które zmniejszają dostęp hormonu do guza, np. poprzez blokowanie receptora lub zmniejszenie stężenia hormonów (estrogenów) we krwi. Zgodnie europejskimi wytycznymi leczenia referowanym leczeniem pierwszego rzutu pacjentek z HR+ HER2-ujemnym zaawansowanym rakiem piersi jest hormonoterapia w skojarzeniu z inhibitorami CDK4/6.

HER2-dodatni rak piersi – HER2 jest również receptorem, który bierze udział w normalnych procesach wzrostu komórek, ich mnożenia się i naprawy2. Jego nadmierna ekspresja występuje w około 20% raków piersi i wiąże się z ich szybszym wzrostem oraz większym potencjałem tworzenia przerzutów. Guzy o wysokim poziomie HER2, tzw. HER2-3+, można leczyć lekami anty-HER2, które blokują receptor HER2 i w ten sposób hamują jego niekontrolowany wzrost.

Potrójnie ujemny rak piersi – guzy, które nie mają zarówno ekspresji receptorów hormonalnych ER/PgR, jak i HER2. Leczenie tego podtypu raka piersi jest najtrudniejsze. Chore na potrójnie ujemnego raka piersi z zasady otrzymują chemioterapię, preferowana jest sekwencyjna monoterapia, ale w przypadkach szybkiego postępu choroby lub nasilonych dolegliwości, rekomendowana jest wielolekowa chemioterapia.

Referencje:

  1. Jassem, M. Krzakowski (red.), Rak piersi, Praktyczny Przewodnik dla Lekarzy, Via Medica, Gdańsk 2019, s. 72
  2. A. Gennari et al, ESMO Clinical Practice Guideline for the diagnosis, staging and treatment of patients with metastatic breast cancer, Ann Oncol. 2021(32)

PL2301095756

Powrót